مدل  DISC :

پایه و اساس مدل DISC از کار یک روانشناس هاروارد به نام دکتر ویلیام مولتون مارستون در دهه ۱۹۲۰ است. او یک نظریه را ایجاد کرد که مردم تمایل به ایجاد یک خودنمایش و یا سبک رفتاری مبتنی بر یکی از چهار حالت Dominance، Inducement، Steadiness، Compliance. این ایده، مبنایی برای نظریه DISC است که به طور معمول امروزه استفاده می شود. بعدها روانشناسان و متخصصان رفتاری انواع مختلفی از ابزارهای عملی را برای اعمال نظریه مارستون ایجاد کردند. در حال حاضر ابزار ارزیابی و اندازه گیری زیادی بر اساس مدل DISC وجود دارد ، یک راه برای توصیف مدل DISC این است که آن را به عنوان یک دایره ببینید، که طیف وسیعی از رفتار عادی انسانی را به نمایش می گذارد، تقسیم به بخش هایی که در زیر شرح داده شده است  . 

disc model

disc diagram

برای درک بهتر تقسیم این دایره را یکبار بصورت افقی تقسیم بندی می کنیم  بالایی نشان دهنده افرادی است که در حال خروج یا سریع هستند و یا اصطلاحا باز و سریع می باشند . نیمه پایینی نشان دهنده افراد محرمانه یا آرام است یا اصطلاحا بسته می باشند . افراد در نیمه بالایی ، خروج تمایل دارند سریع حرکت کنند، سریع صحبت کنند و سریع تصمیم بگیرند و ترسی از مطلع شدن دیگران از رفتار آنها ندارند ، در مقابل افراد در نیمه پایینی ساکن تمایل دارند که به آرامی و نرمتر از افراد خروج صحبت کنند و به طور کلی ترجیح می دهند چیزها را قبل از تصمیم گیری دقیق در نظر بگیرند ترجیح کسی از رفتار آنها اطلاعی نداشته باشد .

Disc model

و همچنین دایره مدل Disc می تواند به صورت عمودی تقسیم شود. نیمه چپ نشان دهنده افراد با وظیفه است. نیمه سمت راست افراد مردم گرا را نشان می دهد. Task-oriented افراد مشغول به تمرکز بر منطق، داده ها، نتایج و پروژه ها تمرکز می کنند. People-oriented افراد مبتلا به گرایش به تجارب، احساسات، روابط و تعامل با دیگران تمرکز دارند.

 بنابراین با شناخت سبک غالب رفتاری طرف مقابل و سازگاری رفتارمان با تمایلات او، می توانیم در اکثر ارتباطاتی که برقرار می کنیم موفق باشیم. این می توانند یکی از اصول مدیریت مذاکره می باشد . اکنون با بیش از ۴۰ سال اعتبار و بیش از ۴۰ میلیون استفاده کننده در سراسر دنیا، مدل DISC به عنوان یکی از معتبر ترین ابزارهای خودشناسی و دیگرشناسی شناخته شده است. اگر چه این مدل اولا برای تحلیل رفتارهای افراد در محیط های کاری طراحی شده است اما در حوزه هایی مانند روانشناسی، روان سنجی، روابط خانوادگی، ارتباطات اجتماعی و روابط معلمین و مربیان با شاگردان نیز قابل استفاده است. از کاربردهای این مدل در حوزه های سازمانی می توان به بهبود روابط درون سازمانی مانند روابط مدیر-کارمند یا کارمند-کارمند، روابط فروشنده – مشتری، روابط درون تیمی، مذاکرات، مدیریت و حل تعارضات بین فردی، مصاحبه های استخدامی، ارزیابی، بهبود و توسعه سرمایه های انسانی، جلسات بهبود عملکرد فردی، توسعه فرهنگ سازمانی، افزایش بهره وری کارکنان، توسعه مهارت های کلیدی مدیریت و رهبری سازمانی، آموزش مربی گری، طراحی و ایجاد تیم های کاری موفق، بهبود کیفیت محیط کار، کاهش استرس در محیط کار و بسیاری از مقاصد فردی و سازمانی دیگر اشاره نمود

“رفتار” عبارت است از کلیه عمل و عکس العمل های قابل مشاهده از یک فرد در موقعیت ها و شرایط متفاوت که در این مدل به چهار نوع مجزا تقسیم بندی می شود. همه ما به نسبت های متفاوت از همه این تمایلات رفتاری برخوردار هستیم اما همواره میزان یک یا دو تمایل رفتاری در ما بیشترین است که به آنها “سبک های غالب رفتاری” گفته می شود. پس از شرکت در آزمون DiSC و مشخص شدن دو سبک غالب رفتاری، کلیه خصوصیات و تمایلات رفتاری در قالب گزارش های متنوع و با جزئیات کامل در اختیار فرد قرار می گیرد.

در اینجا برای درک بهتر مسئله پیشنهاد می کنم اسلاید موجود لینکدین مطالعه شود .

تعریف رفتار در الگوی رفتاری DISC :

در مدل رفتاری DISC ، رفتار عبارت است از عمل و عکس العمل های قابل مشاهده از یک فرد در موقعیت ها و شرایط متفاوت که در این مدل به چهار نوع مجزا تقسیم بندی می شود. همه افراد به نسبت های متفاوت از همه این تمایلات رفتاری برخوردار هستند، اما همواره میزان یک یا دو تمایل رفتاری در آنها بیشتر است که به آنها “سبک های غالب رفتاری” گفته می شود. با تمرین و توجه به زبان بدن، کلمات و جملات فرد تا حدودی می توان مدل رفتاری افراد را حدس زد. ولی شناخت دقیق مدل رفتاری افراد نیاز به اخذ ابزار سنجش DISC دارد .

disc – model

مدل رفتاری

Dominance (الگوی رفتاری D یاسلطه گر): فرد به مسائل و چالش ها چگونه پاسخ می دهد.
Influence (الگوی رفتاری I یا تاثیرگذار): فرد بر دیگران چگونه تاثیر می گذارد .
Steadiness (الگوی رفتاری S یا باثبات): فرد نسبت به تغییرات محیط چگونه واکنش نشان می دهد.
Conscientious (الگوی رفتاری C یا وظیفه محور):  فرد به قوانین چگونه واکنش نشان می دهد.

مدل DISC در رفتار شناسی و شخصیت چیست؟

کاربرد و تاثیرش بر روی افراد چگونه است؟

مدل DiSC براساس مطالعه روان شناسی کارل یونگ Carl Jung و ویلیام مولتون مارستون William Moulton Marston به وجود آمده است. با توجه به فعالیت هایی که بیل بانستتر Bill Bonnstetter در جهت پیشرفت، توسعه و اعتبار بخشی مدل فوق نموده است و به عنوان یکی از مدل های برتر در دنیا شناخته شده است و در اکثر شرکت ها و سازمانهای طراز اول جهانی مورد استفاده قرار می گیرد ، این مدل کاربردهای زیادی دارد منجمله : ارتباطات ، کار تیمی ، فروش و ارتباط با مشتری ، استخدام ، ارتباطات خانوادگی ، ورزش ، مدیریت و رهبری ودر این مدل چهار تیپ شخصیتی بارز داریم که به تیپ شخصیتی D,I,S,C معروف می باشد که هر کدام از این حروف مخفف یک کلمه انگلیسی میباشند.
۱-افراد با تیپ شخصیتی D که مخفف کلمه Dominance می باشد و ترجمه شده تسلط و نفوذ ، افراد با تیپ شخصیتی D دارای این ویژگی های رفتاری می باشند: تند و سریع در تصمیم گیری و انجام کارها ، تند و سریع در صحبت کردن و راه رفتن ، خود محور ، رک ، ریسک کننده ، اقتدارگرا ، مصمم ، پرجرات ، محرک ، بلند پرواز ، اهل رقابت ، قاطع .
۲-افراد با تیپ شخصیتی I که مخفف کلمه Influence می باشد که ترجمه شده ، تاثیرگذار ، افرادی هستند دارای این ویژگی های رفتاری می باشند: اجتماعی، خوش بین و دارای نگاه های مثبت ، معاشرتی ، مشتاق، متقاعدکننده، خونگرم، اعتمادکننده، محبوب ، شاد و سرزنده ،با حسن نیت ، تاثیر گذار ، دوست داشتنی ، بخشنده و باوقار .
۳-افراد با تیپ شخصیتی S که مخفف کلمه Steadiness به معنی ثابت .این گروه دارای این ویژگی ها هستند :وفادار، همدل ، همراه ، آرام ، خشنود ، همکاری کننده ، صبور ، یکنواخت ، راحت ، تودار ، سنجیده ، خونگرم و خوش برخورد ، علاقه مند به گروه و کمک به دیگران و…
۴-افراد با تیپ شخصیتی C که مخفف کلمه Conscientiousبه معنی انجام وظیفه . ویژگی این افراد شامل : کمال گرا ، دقیق ،حقیقت جو ، نظام مند ، اداب دان ،دارای استانداردهای بالا ،تحلیل گر ، حساس ، محافظه کار، حسابگر، پایدار،قابل اطمینان، محتاط، تمیز، منظم، دقیق، بانزاکت، سیاستمدار و …
بطور مثال در مرد نوع نگرش مدرسین و چگونگی تغییری مناسب در گروههای مختلف بشرح زیر میباشد:

ویژگی های مدرسین D• افرادی فعال و تکلیف گرا هستند .
• آن ها با خود و دیگران ، رو راست هستند.
• آن ها اغلب اگر باور کنند که تصمیمی غیرعاقلانه است آشکارا دیگران را به چالش می کشند.
• لازم است آن ها با محبت تر و مهربان تر باشند.
• تصمیم گیریشان اغلب دقیق است.
• آن ها تمایل دارند بیشتر مقابله کنند، نه این که منتظر بمانند که افراد با آن ها رو به رو شوند.
• وقتی مردم پاسخ های صادقانه و سرراست می خواهند آن ها مشاوران بزرگی هستند.
حوزه های رشد D
“”مدرس D می بایست “”:• بکوشد تا یک شنونده فعال باشد
• به نظریات دیگر اعضای تیم توجه کند تا زمانی که همه به یک هم رایی برسند.
• کم تر کنترل کننده و سلطه جو باشد
• برای احساسات، عقاید و خواسته های دیگران ارزش بیشتری قایل باشد
• برای روابط فردی انرژی بیشتری صرف کند
• پشتیبانی خود از دیگر اعضای تیم را نشان بدهد
• برای توضیح چراها، گفته ها و پیشنهادات خود وقت صرف کند
• دوستانه تر و سهل الوصول تر باشد .

ویژگی های مدرسین I• آن ها برای در میان گذاشتن بینش ها و نگرانی هایشان در مورد درست و نادرست هیجان زده می شوند
• آن ها بسیار بیانگر بوده، بسیار صحبت می کنند و اغلب قضاوت بسیار خوبی را نشان می دهند.
• آن ها لازم است از مهارت های کلامی خود محافظت کنند و بیاموزند که بیشتر گوش دهند.
• آن ها وقتی موضوعی را به اشتراک می گذارند، عملکردشان اغلب شگفت آور می شود.
“”حوزه های رشد I””مدرس I می بایست :• قبل از اتخاذ تصمیم، مزایا و معایب آن را ارزیابی کند، کم تر تکانشی باشد
• بیشتر نتیجه گرا باشد
• کنترل بر اعمال، کلمات و احساسات خود داشته باشد
• بیشتر بر جزییات و حقایق تمرکز کند
• به خاطر داشته باشد که سرعت خود را به خاطر دیگر اعضای تیم کندتر کنید
• کم تر صحبت کند، بیشتر گوش کند
• نظریات دیگر اعضای تیم را در نظر بگیرد و ارزیابی کند
• بر انجام کامل تکالیف تمرکز کند
ویژگی های مدرسین S• آن ها در مورد اکثر چیزها سخت گیر و قوی نیستند اما بینش های منحصربه فردی در مورد درست و نادرست دارند.
• آن ها اغلب به علت شیوه صادقانه و با ایمان برخورد با مشکلات، توسط دیگران مورد جستجو قرار می گیرند.
• آن ها نسبت به اکثر مردم آرام تر هستند اما وقتی نظراتشان را در میان می گذارند مردم شگفت زده می شوند. آن ها فروتن هستند و لازم است بیشتر صحبت کنند.
حوزه های رشد Sمدرس S می بایست :• بیشتر پذیرای تغییرات باشد
• در تعاملات خود مستقیم تر باشد
• بر اهداف کلی تیم و نه روندهای خاص تمرکز کند
• به طور سودمندی مقابله کند
• سرعت را برای رسیدن به اهداف افزایش بدهد
• ابتکار بیشتری نشان بدهد
• در بیان تفکرات، نظریات و احساسات کار کند
ویژگی های مدرسین C• آن ها تصمیم گیرندگان محتاط و کند که در نتیجه قضاوت خوبی دارند می باشند.
• آن ها بسیار تحلیلی بوده و به درست و نادرست حساس می باشند.
• آن ها چندان برون گرا یا بیانگر نیستند.
• آن ها ترجیح می دهند که تحقیق کنند و برای کشف عمق ، حقیقت را کنکاش کنند.
• آن ها جزییات فراوانی از نظراتشان را با افرادی که از آن ها سوال کنند در میان می گذارند.
• آن ها تمایلی ندارند که به صورت داوطلبانه نظر خود را بیان دارند و اغلب بی توجه به نظر می رسند.
• آن ها باید اشتیاق و علاقه خود به افراد را افزایش دهند. حوزه های رشد C
مدرس C می بایست : بر انجام کارهای درست و نه فقط انجام درست کارها تمرکز کند
• کم تر از ایده ها و روش های دیگران انتقاد کند
• برای انجام اهداف تیم سریع تر پاسخ بدهد
• برای ایجاد رابطه با دیگر اعضای تیم بکوشد
• قاطع تر باشد
• کم تر بر حقایق و بیشتر بر افراد تمرکز کند
• همراه با دیگر اعضای تیم، ریسک کند